انواع کنجد
انواع کنجد
در این مقاله به معرفی، کاربرد ها، ویژگی ها و خواص انواع کنجد میپردازیم.
کنجد یکی از قدیمی ترین دانه های روغنی در جهان است که از همان ابتدا در تغذیه، دارو سازی و طب سنتی مورد استفاده قرار میگرفت. این دانه مقوی سرشار از منابع کلسیم، فسفر، آهن و انواع ویتامین ها و آنتی اکسیدان هاست. کنجد همچنین در صنایع روغن گیری، لوازم آرایشی و بهداشتی و صنایع غذایی حضور پر رنگی دارد. نکته اینجاست که کنجد انواع مختلفی دارد که بر اساس رنگ، فراوری و محل کشت به چند دسته تقسیم میشود، در ادامه قصد داریم
انواع کنجد و خصوصیات و ویژگی های آن هارا بررسی کنیم.
از نظر سطح کیفی کنجد عمده با خرید به صورت جزئی تفاوتی با یک دیگر ندارند.
انواع کنجد بر اساس رنگ:
- کنجد سفید
این کنجد شناخته شده ترین نوع کنجد هست که طعمی ملایم و شیرین دارد و به دلیل رنگ روشن، بیشتر در شیرینی پزی، نانوایی ها و کارگاه های تولید ارده استفاده میشود.
این کنجد از ارزش غذایی بالایی برخوردار است و سرشار از کلسیم و پروتئین است.
- کنجد قهوه ای
نسبت به کنجد سفید کمی درشت تر و روغنی تر است و بیشتر در صنایع روغن گیری کاربرد دارد. عطر و طعم این کنجد قوی تر از کنجد سفید است و سرشار از منابع فیبر است.
- کنجد سیاه
کنجد سیاه مقوی ترین نوع کنجد است و معمولا کمیاب تر و گران تر از سایر کنجد هاست. این کنجد غنی از آنتی اکسیدان ها و مواد معدنی مانند روی، آهن و منگنز میباشد.
طعم آن کمی تلخ تر از کنجد سفید است ولی از خواص درمانی زیادی برخوردار است، در طب سنتی شرق آسیا برای تقویت مو، جوان سازی پوست و بهبود عملکرد کبد مصرف میشود.
انواع فرآوری کنجد:
- کنجد پوست کنده
در این فرایند پوسته خارجی از دانه جدا میشود، رنگ آن روشن تر میشود و طعم ملایم تری میگیرد.
کنجد پوست کنده به دلیل بافت نرم برای تولید ارده، حلوا و شیرینی بسیار مناسب است.
- کنجد با پوست (خام)
در این روش دانه ها با همان پوسته قهوه ای یا سیاه استفاده میشوند، فیبر بیشتری دارند و بیشتر در صنایع روغن گیری بکار میروند.
- کنجد برشته یا بو داده
در این روش دانه کنجد پس از حرارت دادن عطر و طعم قوی تری پیدا میکند.
در بسیاری از غذاهای آسیایی و همین طور برای تزئین نان و شیری نی هم کاربرد دارد.
حرارت دادن باعث کاهش رطوبت موجود در دانه و ماندگاری بیشتر آن میشود
محل های کشت کنجد:
- کنجد ایرانی
در ایران کنجد بیشتر در استان های خوزستان، یزد، کرمان و خراسان کشت میشود. به دلیل آب و هوای مناسب ایران کنجد ایرانی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و طعم و روغن کنجد ایرانی از مرغوب ترین ها در دنیاست.
- کنجد هندی و پاکستانی
این دو کشور از مهم ترین صادر کنندگان کنجد به ایران هستند.
این کنجد دانه های درشت تر و روغنی تری دارد و برای صنایع و کارخانه جات تولید روغن و کره مناسب است.
- کنجد افغانی
دانه هایی درشت تر و روغنی تری نسبت به کنجد ایرانی دارد و برای ارده گیری بسیار مناسب است.
- کنجد سودانی و اتیوپیایی
جزو مرغوب ترین و بهترین کنجد های دنیا شناخته میشود و معمولا برای صادرات به کشور های اروپایی و آمریکایی است.
این کنجد بسیار با کیفیت بوده و برای صنایع و کارخانه جات روغن گیری و تولید ارده درجه یک ارزش زیادی دارد.
خواص شگفت انگیز کنجد:
کنجد صرف نظر از نوع و رنگ آن، سرشار از مواد مغذی است. برخی از خواص آن عبارتند از:
منبع کلسیم، برای سلامت استخوان ها و دندان ها بسیار مفید است.
سر شار از منابع آنتی اکسیدان، موسر در جلوگیری از پیری زودرس و سفید شدن مو ها
حاوی ویتامون های گروه (B)، افزایش دهنده انرژی و تقویت اعصاب
دارای اسید های چرب مفید، کمک به سلامت قلب و کاهش کلسترول خون
پروتئین گیاهی، خوراکی مناسب برای ورزشکاران و افراد گیاه خوار
کاربرد های کنجد:
تولیید ارده و حلوا
استفاده در نان و شیرینی و حتی تزئین غذا
روغن گیری و تولید روغن کنجد خالص
استفاده در طب سنتی و دارو ها
تولید لوازم آرایشی و بهداشتی طبیعی
افزودنی سالم در سالاد ها و غذا های آسیایی
کنجد این دانه ارزشمند و کوچک، انواع مختلفی دارد که بر اساس رنگ(سفید، سیاه و قهوهای)، فرآوری (پوست کنده، با پوست، برشته یا بو داده) و در محل ها مختلف کشت (ایران، هند، سودان و …) تقسیم میشود. هر نوع کنجد با توجه به نوع و محل کشت ویژگی ها و کاربرد های خاص خود را دارد، اما در کل میتوان گفت که تمامی انواع کنجد سرشار از مواد مغذی و منابع ویتامین بوده و جایگاه ویژه ای در تغذیه و صنایع غذا و دارو دارد.